G, yalnzca tanklarn glgesinde deil; kelimelerin yanksnda, diplomasi masasnda ve topluluklarn kalbinde ekillenir. 21. yzyln ok boyutlu uluslararas ilikiler ortamnda Trkiye, artk sadece bir blgesel aktr deil; krizleri yumuatan, zm masalarn kuran ve aktrleri ortak aklda buluturan bir merkez lke rol stlenmitir. Bunun en somut tezahrlerinden biri Antalya Diplomasi Forumu’dur.
lk kez 2021 ylnda dzenlenen ve her yl genileyen katlmc profiliyle kresel diplomasi haritasnda dikkat eken Antalya Diplomasi Forumu (ADF), Trkiye’nin yalnzca corafi deil; ayn zamanda diplomatik olarak da merkez bir konuma geldiini gstermektedir. Bizzat katlm saladm ve ok sayda etkinlikte gr bildirme ansna sahip olduum ADF, klasik diplomasi pratiklerinin tesine geerek, ok tarafl diyalou, kltrel etkileimi ve bar dilini nceleyen bir yumuak g vitrini hline dnmtr. Bu, Joseph Nye’n “soft power” tanmnda yer alan “ekim gc” kavramnn sahaya yansm halidir.
Trkiye’nin ekim Gc
Hafta sonu gerekletirilen forumda 150 lkeden temsilci, 21 devlet bakan, 50’ye yakn dileri bakan ve uluslararas kurulu bakan yer ald. Forumun temas olan “Ayran Dnyada Diplomasiyi Sahiplenmek”, aslnda Trkiye’nin uluslararas sistemde stlendii yeni roln anahtardr:
– Arabuluculuk,
– Yapc iletiim,
– ok ynl diplomasi.
Bugn dnya; Ukrayna’dan Gazze’ye, Yemen’den Asya corafyasna kadar birok atma balyla meguldr. Bu denklemde, atan taraflar ayn masaya oturtabilen nadir lkelerden biri Trkiye’dir. Bunun nedeni, sadece taraflarla kurduu ilikiler deil, ayn zamanda ina ettii gven zemini ve siyasi liderliin kararl duruudur.
Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan’n bar odakl ok boyutlu d politikas, “arabulucu devlet” kimliini pekitirmitir. Trkiye’nin hem NATO yesi, hem slam birlii Tekilat’nn aktif bir mensubu, hem de Rusya-in blouyla diyalog kurabilen bir devlet olmas, onu esiz bir diplomatik konuma yerletirmitir. Bu stratejik denge, “dengeleyici g” kuramyla rtmekte; Trkiye’nin kresel sistemde dzen kurucu bir rol oynayabileceini gstermektedir.
Dengeleyici G
Bu sene ADF’de ne kan kavramlar; kltrel diplomasi, kuaklar aras iletiim, toplumsal kapsayclk ve teknoloji diplomasisi gibi balklar oldu. Bu, klasik devlet merkezli diplomasinin tesine geilerek halklar aras ba kurma gcnn ne ktn gsterir. Trkiye’nin bu yeni yaklam, diplomasiyi “devletler arasnda bir mzakere” olmaktan karp “insanlk iin bir umut” haline dntrmektedir.
Bugn, dnyann drt bir yanndan ykselen bar lklarnn karlk bulaca bir adres arandnda, Antalya gibi bir forumun varl; Trkiye’nin diplomatik vizyonunu ve insan odakl yaklamn teyit eder niteliktedir. *Artk bar aray Ankara’dan gemektedir.* nk Trkiye, yalnzca krizi yneten deil; istikrar ina eden bir iradeye, diplomatik birikime ve gl bir siyasi liderlie sahiptir.